Prawa Ucznia

Prawa ucznia

Zacznijmy od tego, że w polskim ustawodawstwie nie ma jednolitego aktu prawnego, regulującego  wszystkie prawa i obowiązki Uczniów „w jednym miejscu”. Wynikają one z powiązania ze sobą zapisów w wielu dokumentach takich jak:


  • Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, której zapisy wskazują na ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe;
  • Powszechna Deklaracji Praw Człowieka;
  • Konwencja o Prawach Dziecka;
  • wewnętrzne statuty szkół, które muszą jasno określać prawa i obowiązki uczniów.


Do czego macie Prawo? Jakie macie obowiązki?

  1. prawo do takiego wychowania, które podnosi Waszą kulturę ogólną i umożliwia, w warunkach równych szans, rozwinięcie swych zdolności, wyrobienie zdrowego rozsądku oraz poczucia odpowiedzialności moralnej i społecznej;
  2. prawo do bezpłatnej i powszechnej nauki;
  3. prawo do zapoznawania się z programem nauczania, jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami, do informacji o wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych w szkole;
  4. prawo do sprawiedliwej, jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu;
  5. prawo do zgłoszenia zastrzeżeń do dyrektora szkoły, jeśli uczniowie i ich rodzice uznają, że ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania została ustalona niezgodnie z przepisami prawa;
  6. prawo do złożenia skargi;
  7. prawo do informacji o warunkach i trybie podniesienia proponowanej oceny;
  8. prawo do zapewnienia przez szkołę warunków do rozwoju, przygotowania uczniów do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich;
  9. prawo do bezpieczeństwa, wiedzy o bezpieczeństwie i uzyskania pomocy;
  10. prawo do godności, prywatności, swobody wypowiedzi, sumienia, myśli i wyznania, do czasu wolnego;
  11. prawo do skonsumowania ciepłego posiłku (WAŻNE: to prawo nie obowiązuje wszystkich uczniów, ponieważ obowiązek zapewnienia możliwości korzystania z pomieszczenia, w którym uczeń będzie mógł bezpiecznie i w higienicznych warunkach spożyć posiłek, zgodnie z art. 103 ust. 1 pkt 7 Prawa Oświatowego, dotyczy tylko szkół podstawowych i artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej);
  12. prawo do pomocy materialnej (uczniowie zdolni, uczniowie w trudnej sytuacji materialnej);
  13. prawo do angażowania się w życie szkoły;
  14. prawo do redagowania i wydawania gazety szkolnej;
  15. prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem;
  16. prawo do organizacji życia szkolnego umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań
  17. prawo do tworzenia samorządu szkolnego;
  18. prawo wyboru nauczyciela pełniącego funkcję opiekuna samorządu uczniowskiego;
  19. prawo do skorzystania z dobrowolnej i bezpłatnej pomocy pedagogiczno-psychologicznej, w tym: rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów, określenie przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych, wspieranie uczniów z wybitnymi uzdolnieniami;
  20. prawo do nauki w warunkach umożliwiających podtrzymywanie i rozwój tożsamości narodowej, własnej kultury, historii i języka;
  21. prawo do powołania w szkole Rzecznika Praw Ucznia jako mediatora w konfliktach między uczniami a nauczycielami.


Jakie macie obowiązki?

Z zapisów art. 99 ustawy Prawo Oświatowe wynika, że obowiązki ucznia reguluje statut szkoły z uwzględnieniem obowiązków w poniższym zakresie, czyli:
  1. właściwego zachowania podczas zajęć edukacyjnych;
  2. usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, w tym formy usprawiedliwiania nieobecności przez osoby pełnoletnie;
  3. przestrzegania zasad ubierania się uczniów na terenie szkoły lub noszenia na terenie szkoły jednolitego stroju – w przypadku, o którym mowa w art. 100 (ten artykuł określa warunki wprowadzenia w szkole tzw. mundurków);
  4. przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły;
  5. właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz pozostałych uczniów.

  • ikonaOpublikowano: 20.02.2024 14:16
  • ikona

    Autor: Paweł Jałoszewski (p.jaloszewski@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 12.03.2024 13:29
  • ikonaZmodyfikował: Paweł Jałoszewski
ikona